ISSN - 1300-0578 | e-ISSN - 2687-2242
Modifiye Radikal Mastektomi ve Aksiller Lenf Nodu Diseksiyonunda Ultrason Eşliğinde Yapılan Yüzeyel Serratus Plan Bloğunun Akut Postmastektomi Ağrısına Etkisi: Randomize Kontrollü Çalışma [JARSS]
JARSS. 2019; 27(2): 121-127 | DOI: 10.5222/jarss.2019.85570

Modifiye Radikal Mastektomi ve Aksiller Lenf Nodu Diseksiyonunda Ultrason Eşliğinde Yapılan Yüzeyel Serratus Plan Bloğunun Akut Postmastektomi Ağrısına Etkisi: Randomize Kontrollü Çalışma

Ahmet Murat Yayik1, Ali Ahiskalioglu2, Muhammet Mustafa Sulak2, Elif Oral Ahiskalioglu2, Muhammet Ahmet Karakaya3, Erkan Cem Çelik1, Erdem Karadeniz4, Haci Ahmet Alıcı2
1Bölge Eğitim Araştırma Hastanesi Anestezi Kliniği, Erzurum
2Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı, Erzurum
3Koç Üniversitesi Tıp Fakültesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon Kliniği, İstanbul
4Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi Genel Cerrahi Anabilim Dalı, Erzurum

GİRİŞ ve AMAÇ: Meme kanseri kadınları etkileyen en yaygın kanser türüdür. Her yıl binlerce hasta meme ve aksiller bölgeden cerrahi geçirmektedir. Bu cerrahi esnasında çok ciddi bir akut postoperatif ağrı meydana gelmektedir. Ultrasonografini kullanımının son yıllarda rejyonel anestezi pratiğinde artmasıyla birlikte plan blokları da oldukça popüler hale gelmiştir. Bunlardan birisi de serratus kasının üzerine veya altına lokal anestezik yayılımı ile tanımlanan serratus plane bloğudur (SPB). Bu çalışmanın amacı meme kanseri nedeniyle modifiye radikal mastektomi ve lenf nodu diseksiyonu yapılacak hastalarda yüzeyel SPB’nun postoperatif opioid tüketimine etkisini araştırmaktır.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Etik onam alındıktan sonra 18- 65 yaş arası, ASA I-III modifiye radikal mastektomi ve aksiller lenf nodu diseksiyonu yapılacak olan 48 hasta randomize olarak serratus blok (grup SPB, n=24) veya kontrol grubu (grup K, n=24) olarak iki gruba ayrıldı. SPB grubuna ultrasound eşliğinde 30 ml %0,25’lik bupivakain serratus kası üzerine SPB uygulandı. Grup K’ya ise ultrasound eşliğinde 2 ml salin subkutan cerrahi öncesi uygulandı. Postoperatif dönemde 12 saatte bir 50 mg dexketoprofen trometamol ve intravenöz fentanil ile hasta kontrollü analjezi düzenlendi. Aktif ve pasif visual analog skala (VAS) ile postoperatif analjezi değerlendirildi. Opioid tüketimi, ek analjezi ihtiyacı ve opioid ile ilişkili yan etkiler ilk 24 saatte kaydedildi.
BULGULAR: SPB grubu 24 saatlik fentanil tüketimi açısından kontrol grubundan anlamlı olarak daha düşük bulunmuştur (123,96±72,04 vs 345,83±207,56 sırasıyla p<0,001). Hastaların postoperatif tüm ölçüm zamanlarında VAS değerleri Grup SPB’de kontrol grubuna göre anlamlı derecede düşüktü (p<0,05). Ek analjezik ihtiyacı; Grup SPB’de kontrol grubuna göre anlamlı derecede düşüktü (3/24 vs 9/24 sırasıyla p=0,046).
TARTIŞMA ve SONUÇ: Yüzeyel SPB; MRM ve AD cerrahisinde kolay uygulanabilir olması, mükemmel bir analjezi sağlaması ve opioid tüketimini azaltmasıyla postoperatif ağrı yönetimi için güvenle kullanılabilir.

Anahtar Kelimeler: modifiye radikal mastektomi, aksiller lenf nodu diseksiyonu, serratus plan bloğu, ultrason, postoperatif analjezi

The Effect of Ultrasound Guided Superficial Serratus Plane Block For Acute Post mastectomy Pain After Modified Radical Mastectomy and Axillary Lymph Node Dissection: A Randomized Controlled Study

Ahmet Murat Yayik1, Ali Ahiskalioglu2, Muhammet Mustafa Sulak2, Elif Oral Ahiskalioglu2, Muhammet Ahmet Karakaya3, Erkan Cem Çelik1, Erdem Karadeniz4, Haci Ahmet Alıcı2
1Regional Training and Research Hospital, Department of Anesthesiology, Erzurum
2Ataturk University School of Medicine, Department of Anesthesiology and Reanimation, Erzurum
3Koç University School of Medicine, Department of Anesthesiology and Reanimation, Istanbul
4Ataturk University School of Medicine, Department of General Surgery, Erzurum

INTRODUCTION: Breast cancer is the most common type of cancer affecting women. Every year thousands of patients have surgery on breast and axillary region. Serious acute postoperative pain occurs during this surgery. In recent years the use of ultrasound in regional anesthesia practice, plane blocks has become popular in anesthesiology practice. One of them is the serratus plane block (SPB) defined by the spread of local anesthetic superficial or deep to the serratus muscle. The aim of this study is to investigate the effect of superficial SPB on postoperative opioid consumption in patients who underwent modified radical mastectomy (MRM) and axillary lymph node dissection (AD).
METHODS: After ethical board approval 48 patients, between aged 18-65, ASA I-III undergoing MRM and AD surgery were randomized 2 groups. Group control ( Group C, n=24); received ultrasound guided 2 ml 0,9% salin subcutaneusly, Group SPB (Group S, n=24) received ultrasound guided SPB with 0,25 % bupivacaine 30 ml. Postoperative analgesia was performed intravenously in the 2 groups twice a day with dexketoprofen trometamol 50 mg and patient-controlled analgesia with fentanyl. Postoperative analgesia was evaluated using the visual analog scale (VAS). Opioid consumption, additional analgesia requirement and opioid related side effects were recorded during the first 24 hours after surgery.
RESULTS: The 24-hour opioid consumption was significantly lower in the SPB group compared with the Control group (123,96 ± 72,04 mcg vs 345,83 ± 207,56 mcg respectively p<0,001). Compared with control, the VAS score was statistically lower in the SPB group during all measurements time (P < 0.05). Rescue analgesia requirement was statistically lower in the SPB group than Control group (3/24 vs 9/24 respectively, p<0.046).
DISCUSSION AND CONCLUSION: Superficial SPB can be used safely in the management of pain for MRM and AD surgery as it is easy to perform, provides excellent analgesia and reduces opioid consumption.

Keywords: modified radical mastectomy, axillary lymph node dissection, serratus plane block, ultrasound, postoperative analgesia

Ahmet Murat Yayik, Ali Ahiskalioglu, Muhammet Mustafa Sulak, Elif Oral Ahiskalioglu, Muhammet Ahmet Karakaya, Erkan Cem Çelik, Erdem Karadeniz, Haci Ahmet Alıcı. The Effect of Ultrasound Guided Superficial Serratus Plane Block For Acute Post mastectomy Pain After Modified Radical Mastectomy and Axillary Lymph Node Dissection: A Randomized Controlled Study. JARSS. 2019; 27(2): 121-127

Sorumlu Yazar: Ali Ahiskalioglu, Türkiye
Makale Dili: Türkçe